Robbert (32) is in het Haarlemse de jongste wethouder ooit, en dat vrijwaart hem van een stoffig imago. Hij vertelt over een grappig voorval, toen hij nog maar een paar maandjes in functie was. Er zou hem een petitie aangeboden worden door klimaatstakende leerlingen van de basisschool. Toen een bege-leidende moeder hem op hen zag aflopen, zei ze verbaasd: “Hè? Bent u de wethouder? Maar zo ziet u er helemaal niet uit!”

Boordevolle agenda

“Wethouder zijn is helemaal nieuw voor mij”, vertelt Robbert. “Ik ben van de inhoud, denk graag mee en neem snel beslissingen. Mijn agenda staat boordevol met verga-deringen en werkbezoeken, zoals bij Johan Enschede om hun onderzoek naar werken met augmented reality (een methode om digitale beelden over de werkelijkheid weer te geven) op hun bankbiljetten te bewonderen, of om een rondje te maken langs de kandidaten voor de Haarlemse Ondernemersprijs. Dat is mijn nieuwe realiteit, maar ik geniet er met volle teugen van!”

Veel kennismakings-bezoeken

Hoe leer je als nieuw wethouder je werkomgeving het snelst kennen? Robbert: “Door frequent kennis-makingsbezoeken te brengen aan de binnenstad en de Waarderpolder, rondetafels te organiseren en door veel, heel veel rapporten te lezen. Ik was positief verrast hoe groot de wil van ondernemers tot samenwerking en overleg met de gemeente is. Samen met hen wissel ik van gedachten over uitdagingen die mijn volle aandacht hebben met betrek-king tot de Haarlemmer economie: de groei van het aantal Haarlem-mers, de daarmee verbonden arbeidsmarktkrapte en woning-bouw, én de transformatie naar een circulaire economie. Uitdagingen overigens, waar de verantwoorde-lijkheden binnen mijn portefeuille (economie en mobiliteit) mooi samenkomen.”

De jongste wethouder van Haarlem ooit!

Begin 2019 trad Robbert Berkhout aan als de nieuwe Haarlemse wethouder Duurzaamheid, Economie en Mobiliteit. En ook al is hij een geboren en getogen Mug, toch fietste hij voordat hij de gemeenteraadspolitiek inging, altijd langs de Waarderpolder zonder zich er volledig bewust van te zijn wat voor fraais zich daar allemaal op ondernemersgebied afspeelde. “Dat is nu wel even anders”, zegt hij lachend. “Ik ben nu een half jaartje wethouder en razendsnel ondergedompeld in de ondernemerswereld.
De economiekant is nieuw terrein voor me, maar met duurzaamheid ben ik als raadslid voor GroenLinks veel in aanraking geweest. In korte tijd heb ik al veel grote en kleine ondernemers ontmoet en gesproken. En ik ben blij verrast door de positieve onderlinge banden die ik zie tussen hen en de gemeente.”

Woon/werkbalans, arbeidsmarktkrapte 
en circulaire economie

Haarlem groeit qua inwonertal en dat vraagt om meer woningen. “De komende zes jaar komen er daarom zo’n tienduizend woningen bij. Maar tegelijkertijd is de woon/werkbalans 0,4. Dat houdt in dat er per Haarlem-mer 0,4 baan is. Dat hoeft niet per se een probleem te zijn, want dat betekent dat die werkgelegenheid dan in de regio zit, zoals in Hoofddorp, Amsterdam of Den Haag. Maar tienduizend nieuwe woningen betekent ook ongeveer twintig-duizend nieuwe Haarlemmers erbij. Als de werkgelegenheid niet mee-groeit, zoeken die nieuwe Haarlem-mers werk buiten onze stad en dat brengt dan problemen met de bereik-baarheid met zich mee.
De uitdaging is dus om extra werkge-legenheid in Haarlem te creëren, of de bestaande werk-gelegenheid in ieder geval te behouden. We proberen die arbeids-marktkrapte te lijf te gaan door nauw samen te werken met onderwijs-instellingen in de stad. Door meer gerichte scholing en door stages aan te laten sluiten op de vraag van de bedrijven kunnen zoekvraag en aanbod beter op elkaar aansluiten.”

Proeflab C-District

“Ik zie kansen in de maakindustrie die we hebben in de stad,” vervolgt Berkhout, “en in de verbinding met het onderwijs.
En er zit meerwaarde in om gezamen-lijk uit te stralen waar we voor gaan. Dat is ook de insteek van de nieuwe economische visie die we gaan ont-wikkelen: laten we dat in gezamen-lijkheid doen! Haarlem werkt hard aan een transformatie naar een circulaire economie. Naar een duur-zame, toekomstbestendige economie. En sommige bedrijven zijn daar al ver in.
De Haarlemse bakkerij Van Vessem was al het Duurzaamste Bedrijf van Nederland 2018. En neem nou de Waarderpolder, dat is een bedrijven-terrein dat zich kenmerkt door verscheidenheid. Juist tijdens de crisis was dat de kracht van al die 1100 verschillende mkb’ers die er gevestigd zijn. Als de ene sector het er wat zwaarder heeft, ziet de andere weer kansen. De Waarderpolder is bij uitstek geschikt om daar een circulair bedrijventerrein van te maken. Onder de naam C-District zijn we daarom juist daar een proeflab gestart, waar bedrijven met elkaar gaan experimenteren om die circulaire economie daadwerkelijk te realiseren. Wij willen echter als gemeente niet leidend zijn, maar wel faciliteren. Alles valt of staat met feit dat de ondernemers er samen mee aan de slag gaan.”

Kruisbestuiving en kennisdelen

Berkhout wil nog even wat kwijt over het Haarlems Klimaatakkoord, de opgave waar Haarlem voor staat op het gebied van duurzaamheid en de circulaire economie. “Dat zijn stuk voor stuk onderwerpen die de gemeente niet in haar eentje kan oplossen, maar als een gezamenlijke opgave ziet. Kruisbestuiving en kennisdelen met de ondernemers is essentieel. Er zit heel veel kennis in deze stad, die moeten we aanboren en dus is het belangrijk dat we elkaar goed kennen. Zo hadden we laatst de (nog oud-burgemeester Pop gestarte) ‘burgemeesters-bijeenkomst’. Twee keer per jaar spreken we dan met de 20 grootste werkgevers in Haarlem. Gesprekspartners als Spaarne Gasthuis, farmaceutisch fabrikant MSD en IKEA praten dan samen met anderen over wat er speelt.
De gemeente Haarlem is bezig een nieuwe economische visie te schrijven en ik heb hen gevraagd om daar samen met ons mee aan de slag te gaan. Arbeidsmarktkrapte beïnvloedt bijvoorbeeld de hele sector. Of dat nou de vorkheftruck-chauffeur betreft van IKEA of de verpleegkundige van het Spaarne Gasthuis. Door samen met elkaar aan tafel te gaan zitten proberen we om de problemen van Haarlem en de regio samen te helpen oplossen.”

Meedenken over economische visie

Heb je nog een specifieke boodschap voor de Haarlemse ondernemers, vragen we Robbert. “Ja, ik zou ze willen oproepen om toch vooral mee te denken met de economische visie die we gaan schrijven. Hebben ze ideeën over kansen voor Haarlem? Ik sta er voor open en bied ze graag de mogelijkheid om er met me over te praten. Kom dus naar de bijeen-komsten die we willen gaan organiseren.” En dan pakt Robbert zijn fietssleutel van zijn bureau, want het volgende werkbezoek wacht alweer. Haarlem heeft er een energieke wethouder bij.